HACCIN RUHUNU ANLAMAK (1)

Yazar, Uzman Hac ve Umre Rehberi Abdurrahim Hoca.

İbadet; Allah Teala’ya ve O (c.c) nun gönderdiği dine inanan insanların yerine getirdiği sorumlulukların adıdır . İbadetin en geniş anlamı inanan insanların bütün hayatlarını Allah Teala’nın rızasına uygun yaşamalarıdır. Detaylarına inince namaz, oruç , kurban ,zekat ve hac gibi ibadet şekilleri ile Yüce Yaratıcıya yönelme biçimi olarak belirlenmiştir.  

Her ibadetinin, kendine has biçimi ve hikmetleri vardır. 

 İşte inanan insanların yani Mümin’ lerin bunları bilerek ve anlayarak yerine getirmesi ibadete bir değer, bir boyut katar. Ayrıca ibadetler mali, bedeni ve hem mali hem bedeni olmak üzere de kendi aralarında sınıflandırılmıştır. İbadetlerin içinde gücü yetene ömürde bir defa farz  ibadet olan Hac, hem mali hem bedeni ibadetlerin başında gelir. 

Hac ibadeti, teslimiyetin sembolüdür. 

* Hac ibadeti, ihtiva ettiği derinlik bakımından sadece mali ve bedeni bir ibadet olmanın dışında, dünyevi, uhrevi, ferdi ve toplumsal yönleri de içinde barındırır. Bu derinlikteki bir ibadet olması hasebiyle Hac ibadeti, kendine has bir teslimiyetin de sembolü olmuştur. Hac ibadeti ile Müminler  iki yolculuğu birlikte yaşar. 

*Birincisi; Hac yolculusu, ruh ve bedenin, peygamberler tarihine yaptığı bir yolculuk yapar ki, Hac ibadetinin yapıldığı mekanlarda (Mekke – Medine) Adem a.s dan Efendimiz’e (sav) kadar gelmiş geçmiş peygamberlerin ayak izlerinde yürür, Allah’ın kutsal elçilerinin yaşadıklarına, bizzat yerlerinde şahitlik eder, ibret alır, ders alır, böylece o yolculuk kutsal hale gelir. 

İkincisi ise; bu kutsal ibadeti bitirip geldikten sonraki yaşantısında kalan ömrünü yürüyeceği kutsal değerlerle ışıklandırılmış ibadet otobanında, kendisini sadece Hac ibadeti zamanında Rabbine ulaştıracağı bir yol değil, ömrünün sonuna kadar Rabbin’ den ayırmayacağı dünya hayatındaki yolculuğudur ve bu yolculukta kutsaldır. 

*Hz.İbrahim (a.s) da Filistin topraklarında yaşarken Allah’ın (cc) çağrısına uyarak bu yolculuğa çıkmış ve Mekke’ye ulaşmıştı. İşte daha yolculuğun başlamasıyla Hac yolcusu, bir Peygamber’in yaptığı yolculuğun aynısını  yapmaya namzet, değerler üstü bir değere kavuşur. 

İşte bu uzun, çetin ve bir o kadar da kutsal olan yolculuk, menzile varıp oradaki nimetlere ulaşıp, o nimetlerle maddi manevi doyuma ulaştırması açısından değerlidir. Bu nimetlerin başında da Allah’ın (cc) rızası vardır ki, katiyyen ‘vadi peygamberi’ böyledir, o zaman bu yolculukta çekilen çile de kutsaldır. 

Çünkü; ‘’makbul bir Hac’cın karşılığı ancak Cennettir.’’ ( Buhari Umre 1,Müslim Hac 37 ) 

HAC TOPLUMSAL BİR İBADETTİR.

Haccın toplumsal bir ibadet olduğu vurgusunu girizgahta zikretmiştik. Evet Hac’da Müslüman bencillikten, benlikten, kavmiyetçilikten, kafatasçı milliyetçilikten kurtulup, dünya Müslümanlarıyla bir araya gelir, diğer Müslümanların dertleriyle dertlenip, Ümmet olma şuurunu kazanır. Vifak ve ittifak sağlar, dünya da kanayan Müslüman yarasına merhem bulma ahdi verir. Müslümanlar arasında, manevi kalkınmanın yanında , maddi kalkınma için ticaret köprüleri de inşaa eder. 

*Dünyanın dört bir yanından gelen dilleri, ten renkleri, kültürleri ayrı milyonlarca insan tek bir gaye uğruna bir araya gelir. Dünyanın hiçbir yerinde sadece  ibadet duygusuyla bir araya gelen milyonlarca topluluk yoktur. O milyonlar kendi dilleriyle sadece bir cümleyi terennüm ederler.  

‘La ilahe illallah (Allah’tan başka ilah yoktur)’, işte bu da ‘’müminler ancak  kardeştir’’ ( Hucurat 10 ) ayetinin sırrını ortay koyar. 

*‘’Beytullah’ı ziyaret etmek kullar üzerine Allah’ın hakkıdır’’ (Ali İmran 97) emri fermanıyla bir araya gelen milyonlarca Müslüman, yine milyonlarca insanın kendi gibi düşünüp yollara düştüğünü bizzat görür, müşahede eder ve imanını pekiştirir . Bu inançta yalnız olmadığına şahitlik eder, el hak bu inancın doğru olduğuna bir kez daha tecdidi iman eder, yani imanını yeniler. 

*Müslümanlar, İslam güneşinin doğduğu o beldeleri yerinde ziyaret edip orada çekilen çileleri dinleyip, ’’ruhunu yaşayıp’’, bize bu dini getiren başta Efendimiz (sav) ve sahabe efendilerimiz olmak üzere, tüm İslam kahramanlarının muazzez hatıralarını müşahede etmesiyle, dini elden ele, dilden dile aktarma, muhtaç gönüllere Allah’ın ve Rasulü’ nün adını  duyurma aşkı-iştiyakı içine girer ve ülkesine döndüğünde bu uğurda üzerine düşen görevi yerine getirme ceht ve gayreti içinde ve; 

’’Bize bıraktığınız mukaddes emanetleri, biz de, bizden  sonraki nesillere layık olduğu gibi bırakacağımıza söz veriyoruz’’ der ve O ulvi gayeye hizmete matuf çalışır. 

*Hac’da Cihad sevabı vardır ve Mahşerin Provasıdır.  

Çünkü Hac’da, hem sefer hali, hem nefisle mücadele, hem eziyet ve yorgunluklara katlanma vardır. 

*Ayaklar yalın, başlar açık sadece beyaz renkli bir ihrama bürünen milyonlarca insan, kefen giymiş gibi, adeta Mahşer’ in provasını yaparak, kalpleri yumuşar, bakışlar daha merhametli hale gelir, duygular heyecanlanır, öldükten sonra dirilip Mahşer alanına toplanılacağını bir kez daha müşahede eder ve Mahşer’ in şiddetinden emin olmak için Hac’ dan sonraki hayatını da bu duygularla oto kontrole tabi tutar. 

*Pandemi (Covid 19 salgını) nedeniyle Suudi Arabistan Hac bakanlığı 2020 Hac ibadetini bu sene kendi ülke vatandaşlarıyla yapacaklarını, yurt dışından hacı adayı kabul etmeyeceklerini duyurmuş olmasına rağmen, yine de bir sonraki yazımda, sembollerin yaşandığı Hac ibadetinde ki, ihram, tavaf, say , kurban, mikat, telbiye gibi bir çok ibadet ritüellerini içinde barından Hac’cın ruhunun anlama konusuna devam edeceğim inşallah.